تانکهای جنگ جهانی دوم (قسمت دوم)

دریک سری مقالات سعی برآن شد تاتک به تک به معرفی تانک های جنگ جهانی دوم بپردازیم.امروزنوبت به تانک شرمن آمریکایی است که به گونه ای سرنوشت نبرددرآفریقا راعوض نمود .برای مطالعه به ادامه ی متن بروید.

تانک شرمن که نامش برگرفته شده از نام ژنرال ویلیام تکومش شرمن یکی از فرماندهان جنگ داخلی آمریکا بود، یک تانک مدل متوسط آمریکائی بود که از هر لحاظ نسبت به دیگر تانک های سبک و متوسط آمریکائی برتری داشت. اولین نمونه های این تانک توسط شرکت LIMA LOCOMOTIVE WORKS با تولید تانک برای انگلستان و به سفارش آن کشور ساخته شد و این زمانی بود که ایالات متحد آمریکا هنوز وارد جنگ نشده بود. در جنگ دوم ایالات متحده آمریکا 16 لشگر زرهی و 70 گردان مستقل تانک در اختیار داشت که سه گردان و شش گردان تانک وابسته به سپاه تفنگداران دریائی در محدوده عملیاتی پاسفیک مستقر بودند.

در سپتامبر 1942 فرانکلین روزولت دستور تهیه برنامه ای برای تولید 12.000 تانک را صادر نمود. این تعداد تانک می توانست 61 لشگر زرهی جدید به لشگرهای زرهی ایالات متحده آمریکا اضافه نماید. تانک شرمن دارای دو نوع موتور مختلف از نوع دیزل که با سوخت گازوئیل کار می کرد و موتور بنزینی بود و توسط شرکت های کاترپیلار و کرایسلر ساخته می شد. در طول جنگ دوم تقریبا تعداد 19.247 تانک شرمن به ارتش ایالات متحده و تعداد 1.114 تانک شرمن به سپاه تفنگداران دریائی تحویل گردید همچنین 17.184 تانک شرمن به انگلستان و تعداد 4.102 تانک شرمن به اتحاد شوروی و تعداد 812 تانک به ارتش چین تحویل گردید. سپاه تفنگداران دریائی از تانک هائی با موتورهای دیزل از نوع M4A2 در محدوده پاسفیک استفاده می کرد اما فرمانده کل نیروهای زرهی آمریکا به نام ژنرال ژاکوب دیورس دستور داده بود تا از تانک های با موتور دیزل در خارج از محدوده مرزهای ایالات متحده آمریکا استفاده نگردد.

وقتی که در شمال آفریقا ارتش آفزیکن کورپس تحت فرماندهی مارشال رومل در یک چرخش ناگهانی در صحنه جنگ موفق شد توبروک را تصرف و مصر و کانال سوئز را به مخاطره اندازد، تانک شرمن در تعداد اندکی در لشگرهای زرهی آمریکا بکار گرفته شد. ارتش ایالات متحده 2 لشگر زرهی متشکل از 300 تانک تحت فرماندهی ژنرال پاتون در سپتامبر 1942 به مصر فرستاد تا آنجا را در برابر حملات رومل تقویت نماید. برای اولین بار تانک شرمن M4 در جریان نبرد دوم العلمین در اکتبر 1942 توسط ارتش هشتم انگلستان بکار گرفته شد و نیروهای ارتش ایالات متحده آمریکا برای اولین بار در جریان عملیات مشعل از این تانک در ماه نوامبر همان سال استفاده کردند. در این نبردها تانک های شرمن توانستند نمایش های موفقیت آمیزی در برابر تانک های پانزر 3 و تانک های پانزر 4 نشان دهند.

در جریان نبردهای شمال آفریقا تانک های شرمن M4 جایگزین تانکهای لی M3 در ارتش آمریکا گردیدند. تا اواخر سال 1944 تانک های شرمن M4 تانک های اصلی واحدهای نظامی ارتش آمریکا محسوب میشدند اما در این سال تانک های شرمن M4 با تانک های شرمن مدل M4A3 جایگزین گردیدند که قدرت آن به بیش از 500 اسب بخار افزایش یافته بود. با این حال تعدادی از تانک های مدل M4 تا پایان جنگ به خدمت خود در ارتش آمریکا ادامه دادند. در یک مواجهه نظامی در تونس بین تانک های شرمن M4 با تانک های تایگر که زرهی به قطر 88 میلیمتر داشتند، تانک های تایگر آلمانی با وجود آنکه از نظر تعداد از تانک های شرمن کمتر بودند موفق به برتری شدند زیرا کیفیت و تحرک تایگر بر شرمن برتری داشت. در این نبرد تانک های شرمن توسط توپخانه و نیروی هوائی آمریکا پشتیبانی میشدند اما در پایان نبرد نیروهای آمریکائی تعداد زیادی از تانک ها و خدمه آنها را از دست دادند. در ژوئن 1944 آلمان ها شروع به تعویض توپ های 48 میلیمتری تانک های پانزر 4 خود نمودند و آن را با توپهای 75 میلیمتری عوض کردند. با نصب توپهای 75 میلیمتری بر روی پانزر 4 عملا برتری آتش تانک های شرمن که به توپ های 75 میلیمتری مجهز بود از میان رفت.

در جریان نبردهای اقیانوسیه و پاسفیک ارتش آمریکا فقط سه گردان تانک در این منطقه مستقر نموده بود و هیچ کدام از لشگرهای زرهی در این محدوه وجود نداشت. از دیگر سو ارتش امپراطوری ژاپن نیز فقط لشگر دوم زرهی را در طول جنگ دوم جهانی در این منطقه مستقر نموده بود. علت تعداد اندک تانک های بکار رفته در این نبردها را باید در شرایط جغرافیائی و اقلیمی این منطقه جستجو نمود. مناطق عملیاتی این محدوده به علت قرار گرفتن در مناطق حاره ای دارای بارش زیاد باران و در نتیجه زمین های باطلاقی و جنگل های انبوه میباشد که این مسئله موجب می شد تا بکارگیری تانک های سبک در اولویت قرار گیرد. در جریان نبرد گوادال کانال، تانک های سبک M2A4 برای مقابله با تانک های سبک ژاپنی 95 ها- گو (HA-GO95) بکار رفت. هر دو مدل از تانک هایآمریکائی و ژاپنی مجهز به توپ های 37 میلیمتری بودند اما تانک های آمریکائی 5 سال جدیدتر از تانکهای ژاپنی بودند.

در سال 1943 ارتش ژاپن از تانکهای متوسط 97 چی - ها (CHI - HA 95) استفاده کرد که این مسئله موجب شد آمریکائی ها تانک های خود را با تانک های شرمن M4 تعویض نمایند. ژاپنی ها که تصمیم داشتند با حفظ جزایر اشغالی یک خط دفاعی در اطراف کشورشان ایجاد نمایند به زودی تانک های چی - ها 97 خود را به توپهای 75 میلیمتری مجهز نمودند اما با این وجود هنوز در بسیاری از جزایر تانک های سبک و متوسط ژاپنی که محصول دهه 1930 بودند در برابر تانک های ساخته شده دهه 1940 متفقین که از نظر تکنولوژی بسیار برتر بود، قرار داشتند. با اتمام جنگ دوم جهانی تانک های شرمن همچنان در خدمت ارتش آمریکا بود و در جنگ کره نیز شرکت داشت اما در جریان نبرد کره ایالات متحده مجبور به جایگزینی این تانک ها با تانک های پاتون گردید. با وجود این تانک شرمن در جریان نبرد هند و پاکستان و نبرد سوئز و جنگ شش روزه و جنگ یوم کیپور همچنان بکار گرفته می شد

نام: شرمن M4

سال شروع به تولید: 1941

سال شروع به خدمت: 1942

کشور سازنده: ایالات متحده آمریکا

کمپانی سازنده: LIMA LOCOMOTIVE WORKS

طول : 5.84 متر

عرض: 2.62 متر

وزن: 30.3 تن

قطر زره: 63 میلیمتر

قدرت: دارای سیلندر دیزل و دارای 400 اسب بخار

تسلیحات: یک توپ 75 میلیمتری مدل I/40 و دو مسلسل BROWNING M1

سرعت: 48 کیلومتر در ساعت